ΠΩΣ ΧΤΙΣΤΗΚΕ Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ

Μια αλεπού έδειξε πώς κτίστηκε η μεγάλη πυραμίδα της Γκίζας

Δύο ράμπες, μία εξωτερική και μία εσωτερική, απ όπου μεταφέρονταν οι ογκόλιθοι, ισχυρίζονται Γάλλοι επιστήμονες ότι είναι η λύση του μυστηρίου για την κατασκευή ενός από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου

 

Η Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας στην Αίγυπτο είναι το μοναδικό από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου που έχει διασωθεί μέχρι τις ημέρες μας. Στην εποχή της, στα μέσα της τρίτης χιλιετίας π.Χ., ήταν το υψηλότερο οικοδόμημα του κόσμου, μια πρωτιά που διατήρησε επί 3.800 χρόνια. Οικοδομήθηκε επί φαραώ Κουφού που βασίλεψε στη Αίγυπτο από το 2547 - 2524 π.Χ. και την έκτισε ο Χεμιένου, αδελφός του φαραώ, δεξί του χέρι και επόπτης όλων των κατασκευαστικών προγραμμάτων του βασιλιά. Αλλωστε ο τάφος του Χεμιένου είναι ένας από τους μεγαλύτερους στο νεκροταφείο που υπάρχει δίπλα στην πυραμίδα.

Αλλά παρ όλο που γνωρίζουμε εξαντλητικές λεπτομέρειες για την ίδια την πυραμίδα, όπως π.χ. ότι χρειάστηκαν δύο εκατομμύρια λίθινοι ογκόλιθοι για την κατασκευή της, αγνοούμε το βασικό: δεν ξέρουμε πώς κατασκευάστηκε. Κι αυτό είναι ένα ζήτημα που έχει προκαλέσει συζητήσεις, διαμάχες, θεωρίες επί θεωριών. Η πρώτη θεωρία περί του θέματος χρονολογείται περί το 450 π.Χ. και οφείλεται στον Ηρόδοτο που επισκέφθηκε την Αίγυπτο και αναφέρει ότι χρησιμοποιήθηκαν «μηχανές» στην κατασκευή των πυραμίδων. Και οι μηχανές εκείνες του Ηροδότου ταυτίσθηκαν με γερανούς.

Τρεις αιώνες αργότερα ο Διόδωρος ο Σικελιώτης φέρνει στο προσκήνιο μια άλλη μέθοδο αναφέροντας ότι χρησιμοποιήθηκαν ράμπες. Στις ημέρες μας φτάσαμε να μιλάμε και για την παρουσία εξωγήινων, οι οποίοι βοήθησαν τους Αιγύπτιους να κατασκευάσουν ένα τόσο γιγάντιο έργο, σαν να μην είχε αυτός ο εξαιρετικός πολιτισμός την ικανότητα μεγάλων έργων. Σαν να μην είχαν τις γνώσεις οι Αιγύπτιοι αρχιτέκτονες και μηχανικοί για την κατασκευή ενός τέτοιου έργου. Πάντως, όσοι ειδικοί ασχολήθηκαν με το θέμα της κατασκευής των πυραμίδων λένε καθαρά ότι το επίπεδο των σχεδιαστών τους ήταν πολύ υψηλότερο και από αυτό που μπορούμε να φανταστούμε.

Το θέμα φέρνει στην επικαιρότητα το «Αρκεόλοτζι», το περιοδικό του Αμερικανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, σε ένα άρθρο του Μπομπ Μπράιερ με τίτλο «Πώς να κτίσετε μια πυραμίδα».

 

Η εσωτερική ράμπαΟ Γάλλος αρχιτέκτονας, ο Ζαν - Πιερ Χουντέν, που έχει αφιερώσει τα τελευταία επτά χρόνια της ζωής του στο να κάνει λεπτομερή μοντέλα στον υπολογιστή του χρησιμοποιώντας ένα υπερσύγχρονο σύστημα της μεγάλης γαλλικής εταιρείας Ντασό που του επιτρέπει να κάνει τρισδιάστατα σχέδια της Μεγάλης Πυραμίδας, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πράγματι χρησιμοποιήθηκε μια ράμπα για να ανεβούν οι ογκόλιθοι στην κορυφή της πυραμίδας και ότι η ράμπα αυτή υπάρχει ακόμη εκεί, μέσα στην πυραμίδα.

Στη θεωρία αυτή ο Ζαν Πιερ αξιοποίησε μια πρώτη υπόθεση του μηχανικού πατέρα του, Ανρί Χουντέν. Η θεωρία αυτή υποστηρίζει ότι για την κατασκευή του κάτω ενός τρίτου της πυραμίδας χρησιμοποιήθηκε μια ευθεία εξωτερική ράμπα μικρή σε μήκος, από ασβεστολιθικούς ογκόλιθους, λίγο μικρότερους σε μέγεθος από εκείνους που χρησιμοποιήθηκαν για την ίδια την πυραμίδα. Καθώς οικοδομείτο αυτό το κάτω τμήμα της πυραμίδας μια δεύτερη ράμπα κατασκευαζόταν μέσα στην πυραμίδα μέσω της οποίας μεταφέρονταν οι ογκόλιθοι για την οικοδόμηση των ανώτερων δύο τρίτων της πυραμίδας.

Η εσωτερική ράμπα κατά τον Χουντέν πρέπει να άρχιζε από χαμηλά, να είχε πλάτος περί τα 2 μέτρα και κλίση περίπου 7%. Αρχισε να χρησιμοποιείται μετά την ολοκλήρωση του κατώτερου ενός τρίτου της πυραμίδας.

Το σχέδιο της εσωτερικής ράμπας ακολουθούσε το σχέδιο του εξωτερικού της πυραμίδας και είχε σπειροειδή πορεία. Ο Χεμιένου άλλωστε γνώριζε όλα τα προβλήματα που αντιμετώπισε ο πατέρας του και πατέρας του Κουφού, φαραώ Σνεφέρου, που χρειάστηκε να κτίσει τρεις διαφορετικές πυραμίδες, σε περιοχές νότια της Γκίζας για να ξεπεράσει τα κατασκευαστικά προβλήματα. Ο Χεμιένου από την αρχή σχεδίασε τρεις διαφορετικούς ταφικούς θαλάμους, έτσι ώστε να υπάρχει πάντα ένας έτοιμος χώρος για να ταφεί ο αδελφός του φαραώ στην περίπτωση που θα πέθαινε στη διάρκεια της κατασκευής της πυραμίδας: ένας υπήρχε λαξευμένος στο φυσικό πέτρωμα κάτω από την πυραμίδα κατά την αρχή του έργου. Μετά πέντε χρόνια και ενώ ο φαραώ Κουφού ήταν ακόμη εν ζωή ο ημιτελής ταφικός θάλαμος εγκαταλείφθηκε και ένας δεύτερος ταφικός θάλαμος, γνωστός ως θάλαμος της βασίλισσας, άρχισε να κατασκευάζεται.

Και τον 15ο χρόνο της κατασκευής, που διήρκεσε συνολικά 21 χρόνια και ενώ ο Κουφού ήταν ακόμη εν ζωή και αυτός ο θάλαμος εγκαταλείφθηκε και κατασκευάσθηκε ο ταφικός θάλαμος του φαραώ στο κέντρο της πυραμίδας.

Η εξωτερική ράμπα χρησιμοποιήθηκε μέχρι να συρθούν οι τεράστιοι ογκόλιθοι από γρανίτη και ασβεστόλιθο που τοποθετήθηκαν ως δοκοί στους ταφικούς θαλάμους του βασιλιά και της βασίλισσας. Μερικοί από αυτούς ζύγιζαν πάνω από 60 τόνους και ήταν αδύνατο να μετακινηθούν στη στενή, εσωτερική ράμπα.

Επειτα από αυτό η εξωτερική ράμπα δεν χρειαζόταν πια. Αποσυναρμολογήθηκε και τα κομμάτια της, μικρότερα από αυτά του κάτω ενός τρίτου της πυραμίδας, μεταφέρθηκαν μέσω της εσωτερικής ράμπας και χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή των ανώτερων δύο τρίτων της πυραμίδας, όπου οι ογκόλιθοι είναι μικρότεροι.

Υπάρχουν πολλές θεωρίες για την κατασκευή της Μεγάλης Πυραμίδας και από όλες λείπουν τα στοιχεία. Τι το διαφορετικό έχει η θεωρία περί της εσωτερικής ράμπας; Υπάρχουν κάποια στοιχεία που την ενισχύουν.

Το 1986 μια ομάδα Γάλλων ειδικών που έκανε επιφανειακή έρευνα στη Μεγάλη Πυραμίδα ανέφερε ότι είδε να μπαίνει μια αλεπού της ερήμου σε μια τρύπα στην πυραμίδα και να βγαίνει από άλλο σημείο του μνημείου. Προφανώς υπήρχε ένας ανοικτός χώρος στο εσωτερικό που διέσχισε η αλεπού. Κατά τη διάρκεια της επιφανειακής έρευνας οι Γάλλοι έκαναν μια μέτρηση που επέτρεψε να μετρήσουν την πυκνότητα των διαφορετικών περιοχών της πυραμίδας επιδιώκοντας ουσιαστικά να ανακαλύψουν κρυμμένους θαλάμους. Δεν βρήκαν μεγάλους κρυμμένους θαλάμους, αλλά η μέτρηση αυτή τους έδωσε ένα παράξενο σχέδιο, που δεν μπόρεσαν να ερμηνεύσουν και το αγνόησαν.

Οταν ο Χουντέν το 2000 παρουσίασε τη θεωρία του σε ένα επιστημονικό συνέδριο υπήρχε στο ακροατήριο και ένα μέλος της γαλλικής ομάδας του 1986. Και, ω του θαύματος, η εικόνα που έδειξε ο υπολογιστής του Χουντέν, την κάτοψη μιας ράμπας που σπειροειδώς ανέβαινε εσωτερικά την πυραμίδα, ήταν η ίδια με την εικόνα της παράξενης, μυστηριώδους και ανεξήγητης μέτρησης της γαλλικής ομάδας του 1986.

Ολα αυτά τα στοιχεία οδήγησαν τον Ζαν - Πιερ Χουντέν στο να συστήσει μια επιστημονική ομάδα με τον Ράινερ Στάντλεμαν, πρώην διευθυντή του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στο Κάιρο και κορυφαίο ειδικό για τις πυραμίδες. Οι δύο τους υπέβαλαν αίτηση στην αιγυπτιακή κυβέρνηση για να κάνουν επιφανειακή έρευνα στη Μεγάλη Πυραμίδα και να αποδείξουν τη θεωρία Χουντέν με έναν τρόπο που δεν θα θίξει το μνημείο, είτε με τη μέτρηση της πυκνότητας είτε με ηχοβολιστικά είτε με υψηλής ανάλυσης φωτογράφηση.

Ελπίζουν ότι το Ανώτατο Συμβούλιο Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου θα τους δώσει την άδεια. Και ότι σε λίγο καιρό θα γνωρίζουμε πώς κτίστηκε ο μνημειώδης τάφος του φαραώ Κουφού. Και ότι κάποια ημέρα, μετακινώντας μερικές πέτρες από το εξωτερικό της Μεγάλης Πυραμίδας θα περπατήσουμε τη μακριά σπειροειδή ράμπα που ο Χεμιένου άφησε κρυμμένη κάτω από τη μύτη μας, η οποία θα δώσει απαντήσεις σε ένα μεγάλο ερωτηματικό: πώς κατασκευάστηκε η Μεγάλη Πυραμίδα.

 

Επιμέλεια: Σοφία Ταράντου

 

ΔΥΟ ΘΕΩΡΙΕΣΟι δύο βασικές θεωρίες για την κατασκευή των πυραμίδων:

 

Η πρώτη θεωρία στηρίζεται στη χρήση ράμπας, που είχε κατασκευασθεί στη μία πλευρά της πυραμίδας και η οποία υψωνόταν έτσι ώστε οι λίθινοι ογκόλιθοι να μπορούν να μετακινηθούν μέχρι την κορυφή.

Η ράμπα αυτή, όμως, δεν μπορούσε να ανορθώνεται απότομα γιατί τότε οι εργάτες που ρυμουλκούσαν τους ογκόλιθους δεν θα μπορούσαν να τους σύρουν. Η μεγαλύτερη δυνατή κλίση δεν ξεπερνά ένα 8% και αυτό είναι το πρόβλημα με τη θεωρία της εξωτερικής ράμπας. Με μια τέτοια κλίση η ράμπα θα ξεπερνούσε σε μήκος το ένα μίλι για να φτάσει στην κορυφή της πυραμίδας, αλλά δεν υπάρχει τόσος χώρος στην περιοχή της Γκίζας, ούτε ανασκαφικές ενδείξεις για μια τέτοια τεράστια κατασκευή. Ταυτοχρόνως, μια τέτοια ράμπα έχει τόσο όγκο όσο και η ίδια η πυραμίδα, πράγμα που σημαίνει διπλασιασμό των εργατοωρών για την κατασκευή της πυραμίδας. Εξαιτίας αυτών των προβλημάτων, η θεωρία της ράμπας επιδιορθώθηκε με την ελικοειδή ράμπα που ανεβαίνει σπειροειδώς εξωτερικά της πυραμίδας, αλλά και αυτή χωλαίνει σε κάτι, καθώς αυτό σημαίνει ότι δεν θα μπορούσαν να φτιάξουν τις γωνίες παρά μόνο στο τέλος. Αλλά, έτσι, θα έπρεπε να κάνουν συνεχείς μετρήσεις των γωνιών για να σιγουρευτούν ότι στο τέλος οι τέσσερις ακμές θα συναντώνταν στην ίδια κορυφή.

 

Η δεύτερη θεωρία επικεντρώνεται στις μηχανές του Ηροδότου. Μέχρι πρόσφατα οι Αιγύπτιοι χωρικοί χρησιμοποιούσαν ένα ξύλινο μηχάνημα που λεγόταν σαντούφ για να παίρνουν νερό από τον Νείλο για να αρδεύουν τα χωράφια τους. Αυτό το μηχάνημα απεικονίζεται και στις τοιχογραφίες των αρχαίων τάφων κι έτσι ξέρουμε ότι ήταν προσιτό στους κατασκευαστές των πυραμίδων. Οσοι υποστηρίζουν τη θεωρία των γερανών για την κατασκευή των πυραμίδων γνωρίζουν ότι χρειάζονταν εκατοντάδες τέτοιοι γερανοί σε διάφορα επίπεδα για να σηκώνουν τους ογκόλιθους. Και το πρόβλημα με αυτή τη θεωρία είναι ότι θα χρειαζόταν τρομερή ποσότητα ξυλείας για την κατασκευή των γερανών και η Αίγυπτος απλώς δεν έχει δάση. Το να κάνει εισαγωγές τέτοιας ποσότητας ξυλείας δεν θα ήταν πρακτικό. Αλλωστε μεγάλες ποσότητες ξυλείας για τη ναυπήγηση πλοίων εισάγονταν από τον Λίβανο, αλλά αυτό ήταν μια πολύ ακριβή επιχείρηση. Ενα ακόμη επιχείρημα κατά της θεωρίας των γερανών ήταν ότι δεν υπήρχε χώρος για να εγκατασταθούν όλα αυτά τα μηχανήματα και δεν μπορούν να εξηγήσουν πώς σηκώνονταν μέχρι την κορυφή οι μεγάλοι ογκόλιθοι της μεγάλης πυραμίδας.

 

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "ΕΘΝΟΣ"